ทุกข์ คือ ความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ ได้แก่ ความเกิด แก่ เจ็บ ตาย.

การตั้งถิ่นฐาน สมัยก่อนประวัติศาสตร์ จากหลักฐานพบว่า การตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในพื้นที่จังหวัดสงขลา เริ่มมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์. คณะสงฆ์เถรวาท คณะสงฆ์เถรวาทในแต่ละประเทศ ได้แบ่งย่อยออกเป็นหลายนิกาย โดยยังคงยึดถือพระธรรมวินัยเดียวกัน ประเทศบังกลาเทศ: 1773 ตำนานเมืองนครศรีธรรมราช ตำนานพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช แคว้นตามพรลิงค์อยู่ในทำเลที่เหมาะแก่การค้าขาย และมีความสัมพันธ์อันดีกับรัฐอื่น.

สมุทัย คือ ต้นเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์ ได้แก่ ตัณหา 3 ประการ.

นิกายศูนยวาทหรือมาธยมิก ผู้ก่อ ตั้งคือ คุรุนาคารชุน 2. สยามนิกาย (siam nikaya) มัลวัตตะ (malwaththa) อัสกิริยา (asgiriya) วาทุลวิลา (waturawila) หรือ มหาวิหารวามสีกาสยาโมวนาวาสนิกาย (mahavihara vamshika shyamopali. นิกายวัชระยาน เกิดจากพระพุทธศาสนามหายาน ที่แยกออกเป็นนิกายประมาณ ๔ นิกาย คือ 1.